Op een warme donderdagochtend in juni zet ik voor het eerst voet op het terrein van De Walburg Tuinen. Het is nog rustig. In het tuincafé hoor ik mensen praten. Wanneer ik op de bel druk verschijnt er prompt een vriendelijk gezicht die vraagt of ik hier al eerder ben geweest. Ik antwoord ontkennend, waarop hij me een plattegrond toestopt en me veel plezier wenst want ‘er is hier genoeg moois te zien.’

Over De Walburg Tuinen

De Walburg Tuinen zijn in 1957 als kwekerij met proeftuinen aangelegd door tuinarchitect Hetty Cox. Ze gebruikte de 1,5 ha grond om haar plantenkennis en ideeën over tuinarchitectuur in de praktijk te brengen. Daarin was ze destijds een echte pionier. Het was niet alleen erg ongebruikelijk om als vrouw een kwekerij met proeftuinen te beginnen. Ze was in de jaren ‘50 ook een van de eersten die experimenteerde met Helleborussen. Toen Cox het in 1989 wat rustiger aan wilde doen, namen voormalig stagiair Hay Bedaux en zijn vrouw Jacqueline Bedaux-Nas het beheer van De Walburg Tuinen over. Zo houden zij het erfgoed in stand.

De bostuin

Als ik op het terras van De Walburg de plattegrond bekijk, zie ik het gedeelte voor het huis dat ik voorbij ben gelopen. Rechts van mij in de rotstuin bediscussieren twee vrouwen de planten en ik besluit door te lopen naar het begin: de bostuin. Ik volg het pad en passeer verschillende bomen. Volwassen exemplaren die waarschijnlijk al in de jaren vijftig van de vorige eeuw zijn geplant. Her en der zie ik bordjes staan die mij als beginnende tuinier wat context geven. Terwijl de vogels kwetteren en alles om me heen gonst en zoemt, bekijk ik de donkerroze gekleurde pioenrozen die op het hoogtepunt van hun bloei lijken te zijn. Ze gedijen goed hier in de schaduwrijke omgeving en deinen zachtjes in de wind.  

De voortuin

Ik blijf het pad volgen en kom uit op het gras van de voortuin. Een gedeelte van het gras is niet gesnoeid vanwege de ‘maai-mei-niet’-maand. Hoewel het al juni is staat het verwilderde gras nog te stralen in de zon. Het wordt me al snel duidelijk dat hier in samenspraak met de natuur getuinierd wordt. Later lees ik ergens dat het motto van oprichter Hetty Cox ‘verheerlijkte natuur’ is. Dat vind ik een mooie kijk op tuinieren. Voor mijn gevoel wordt deze zienswijze vandaag de dag door veel Nederlanders gedeeld, met dank aan tuinsterren als Piet Oudolf. Ook internationaal is er steeds meer aandacht voor naturalistisch tuinieren, mede door de great weed debate die losbrak na de Chelsea Flower Show dit jaar. De Walburg Tuinen zijn overigens geen typische Oudolf-tuin, in het geheel niet.

De dubbele border

Via de rotstuin en de grassentuin kom ik uit in de dubbele border, waar verschillende planten in bloei staan. Ik zie paarse Salvia’s waar bijen af en aan vliegen, prachtige verschijningen van Astrantia (ik vermoed Astrantia major Shaggy en Ruby Wedding) en ook Scabiosa columbaria steelt hier de show. Alliums prijken tussen de grassen uit terwijl ik een bijzonder mooie Papaver (ik vermoed Showgirl) probeer te fotograferen. De bloemenliefhebber haalt hier zijn hart op. Net als andere tuinkamers is de dubbele border afgebakend door een taxushaag, die het geheel een intieme sfeer geeft. Als ik de dubbele border verlaat, trekt een enorme klimroos mijn aandacht, maar ik besluit eerst af te slaan naar het kwekerijgedeelte bij de plantenwinkel.

Kwekerij

Ik was van plan alleen de tuin te bezoeken, maar de plantjes staan er zo mooi bij dat ik weinig overtuiging nodig heb. Ik loop langs de plantenbakken en probeer me een voorstelling te maken van de kleine plantjes die ik zie. Af en toe pak ik mijn telefoon erbij om te zien wat voor plant het is, hoe hoog hij groeit en hoe de bloei eruit ziet. Vol goede moed loop ik door naar de moestuin en rozentuin, maar het is duidelijk dat ik hier niet met lege handen wegga. De moestuin heeft een formeel karakter door de symmetrische indeling met in het midden een ronde waterput. Een mooie manier om groente en fruit in je tuin te verwerken. Achteraan staat een houten bank onder een met een klimroos begroeide pergola.

De rozentuin

Het ontwerp van de rozentuin bestaat uit een grote cirkel, onderbroken door paden, met daarin kleinere cirkels waarin rozen staan. De rozen worden overeind gehouden door ronde ijzeren plantensteunen met een roestkleurige patina. Ik krijg hier een masterclass onderplanting, bij zowel de bomen als de rozen zie ik verschillende geslaagde onderplantingen. De rozen staan in strakke cirkel met daaronder bijvoorbeeld Lavendel (Lavandula) en Schoenlappersplant (Bergenia).

De terrassentuin en bloementuin

Wanneer ik verder naar achter loop scheidt ‘het keetje’ de rozentuin af van de terrassentuin. De terrassentuin is lager gelegen en waterrijk. Ook hier zie ik weer bijzondere oude bomen en keurige hagen. Hoe verder je in de tuinen je komt, hoe natuurlijker het wordt. Ik baan me een weg over het Helleboruspad en neem me voor in het vroege voorjaar nog eens terug te komen om de helleborussen in bloei te zien.

Toekomst De Walburg Tuinen

Als ik tenslotte de weide en de paddepoel heb gezien, brengt het pad mij terug naar de plantenwinkel. Ik maak nog een ronde en ga naar huis met een Hosta sieboldiana ‘Elegans’, Astrantia major ‘Shaggy’, Ophiopogon planiscapus ‘Niger’ en een Athyrium niponicum ‘Burgundy Lace’.

Op de parkeerplaats kom ik de jongeman tegen die mij eerder aansprak. We maken een praatje en tot mijn ontsteltenis vertelt hij mij dat dit het laatste jaar van De Walburg Tuinen zal zijn. De eigenaar heeft andere plannen met het terrein en dat betekent dat er een einde komt aan 66 jaar tuinieren, experimenteren en pionieren op het gebied van planten en tuinarchitectuur. Ontzettend zonde! Helaas blijkt een sluiting onvermijdelijk en gaat drie generaties werk verloren. In het najaar houdt De Walburg Tuinen een grote uitverkoop waarbij ze alle planten uit de tuin te koop aanbieden. Neem dus nog snel een kijkje nu het nog kan.

Update: in de nieuwsbrief van 21 juni j.l. kondigt De Walburg Tuinen hun afscheid aan. Op 2 en 3 september 2023 organiseren ze een markt met de bedoeling om de Walburg in Brabant en omstreken voort te zetten. Schrijf je in voor hun nieuwsbrief om op de hoogte gehouden te worden.

Een bezoek aan De Walburg Tuinen

De Walburg Tuinen zijn op maandag, donderdag, vrijdag en zaterdag van 10:00 tot 17:00 uur te bezoeken. Entree bedraagt €6 incl. koffie of thee en is gratis voor kinderen tot 16 jaar. De plantenwinkel is open gedurende reguliere openingstijden.

De Walburg Tuinen & Hoveniers
Boord 64
5674 NE Nuenen (Noord-Brabant)